De kleren maken de man

De vraag

Het gaat om een woning in een sociale woonwijk uit de jaren ’70 van de vorige eeuw zoals er zovele zijn. Compact en eenvoudig, maar degelijk en efficiënt ingedeeld. De bewoners lieten enkele jaren eerder nieuwe houten ramen met dubbel glas plaatsen en braken de keuken open om ze te verbinden met de leefruimte.

Het gebrek aan isolatie en een oude gasketel betekenden echter dat meer ingrijpende werken zich begonnen op te dringen. De opdracht luidde om de woning energiezuinig en comfortabel te maken zonder de interne indeling aan te passen. Ze had een nieuwe jas nodig om ze warm te houden.

De aanpak

De trias-energetica vormde de rode draad in dit project. De drie stappen van de Trias Energetica zijn basisvuistregels bij het duurzaam ontwerpen van gebouwen. Deze drie stappen zijn:

1. Beperk het energieverbruik door verspilling tegen te gaan;
2. Maak maximaal gebruik van energie uit duurzame bronnen, zoals wind-, water-, en zonne-energie;
3. Maak zo efficiënt mogelijk gebruik van (fossiele) energiebronnen om in de resterende energiebehoefte te voorzien;

Beperken van het energieverbruik

Het volledige gebouw werd ingepakt in een dikke jas van isolatie. Hiervoor werd het gevelmetselwerk gesloopt en een houtskeletstructuur rondom de woning geplaatst die opgevuld werd met cellulosevezels. De vloer werd uitgebroken om vloerisolatie te kunnen plaatsen. De zoldervloer was reeds geïsoleerd.

De architect stelde voor om muren en daken van de woning volledig te bekleden met tegelpannen. De opdrachtgever verkoos een meer klassiek uiterlijk, maar was overtuigd van de voordelen van een opgehangen gevelbekleding. Het resultaat is een archetypisch beeld van een woning met een eenvoudige materialisatie.

Duurzame bronnen

Voor de verwarming en aanmaak van warm water werd gekozen voor een nieuwe geothermische warmtepomp met passieve koeling, in combinatie met de bestaande zonneboiler. De warmtepomp haalt in de winter energie uit de bodem en stopt er dankzij de passieve koeling in de zomer opnieuw energie in. Zo wordt de bodem niet uitgeput en kan er oneindig lang energie uit ontgonnen worden.

Efficiënt omspringen met energie

Omdat de vloer vernieuwd werd kon er vloerverwarming geplaatst worden. Dit systeem werkt op lage temperatuur waardoor de warmtepomp nog efficienter werkt. Op de verdieping is verwarming zelfs volledig overbodig dankzij de doorgedreven isolatie en luchtdichting.

Verse lucht wordt voorzien door een ventilatiesysteem D met warmteterugwinning.